Data: 8 października 2012
Wywiad z Katarzyną Potrzuską-Chwojnicką, ekspertem Experis Finance, marki agencji zatrudnienia ManpowerGroup, odpowiadającej za rekrutację finansistów.
Dorota Sierakowska: Czy absolwentom studiów na kierunkach finansowo- -ekonomicznych łatwo jest obecnie znaleźć pracę? Jak kształtuje się ich sytuacja w porównaniu z poprzednimi latami?
Katarzyna Potrzuska-Chwojnicka: Niestety nie ma prostej odpowiedzi na to pytanie. Same studia, niepoparte dodatkowymi umiejętnościami bądź doświadczeniem (praktyki, certyfikaty, udział w projektach, znajomość języków itp.), nie otwierają drzwi przed absolwentami. W perspektywie możliwości rynkowych sytuacja absolwentów studiów finansowych jest i tak znacznie korzystniejsza niż absolwentów wielu innych kierunków studiów. W perspektywie możliwości rynkowych sytuacja absolwentów studiów finansowych jest i tak znacznie korzystniejsza niż absolwentów wielu innych kierunków studiów. Jest dla nich więcej ofert pracy, a także wynagrodzenia są zazwyczaj wyższe.
DS: Które zawody związane z finansami (analityk, księgowy, itd.) cieszą się największym zainteresowaniem pracodawców? Jakich ogłoszeń rekrutacyjnych jest najwięcej?
KP: Najwięcej propozycji pracy będzie wiązać się z księgowością – zarówno bardzo szeroko rozumianą, jak i dedykowaną wąskim obszarom. Wiele ofert będzie dotyczyć również analityki finansowej. Obecnie jest bardzo mocny trend rynku w kierunku sprzedaży produktów finansowych.
DS: Jakie dodatkowe umiejętności są wymagane od potencjalnych pracowników? Czy np. preferowana jest znajomość jakichś konkretnych języków obcych?
KP: Ze względu na rozwój firm międzynarodowych na rynku polskim, pracodawcy coraz częściej poszukują pracowników ze znajomością dodatkowych języków, m. in. niemieckim, francuskim, hiszpańskim. Widoczne jest to przede wszystkim w firmach z sektora BPO oraz SSC, które obsługują wielojęzycznych klientów. Oczywiście prym wiedzie znajomość języka angielskiego. W pracy liczą się również umiejętności techniczne związane ze znajomością różnego rodzaju systemów i programów. Pracodawcy cenią sobie wśród absolwentów rozumienie tematyki finansowej oraz wysokie umiejętności analityczne.
DS: Czy certyfikaty i licencje związane z rynkami finansowymi (makler papierów wartościowych, CFA, ACCA, itp.) są ważne w zdobyciu pracy?
KP: Posiadanie takich certyfikatów jak CFA czy ACCA na pewno zwiększa wartość rynkową kandydata. Coraz częściej poszukiwani są specjaliści w dziedzinie rachunkowości oraz księgowości, którzy pogłębiają swoją wiedzę i kwalifikacje na międzynarodowych kursach. Pracodawcy cenią sobie takie certyfikaty, ale też odpowiednio więcej oczekują od kandydatów, którzy je posiadają. Dla kandydata nie jest korzystną sytuacja, w której uzyskany przez niego certyfikat nie idzie w parze z faktycznie posiadaną wiedzą. Firmy często też same decydują się na inwestowanie w rozwój pracowników, proponując im pełne lub częściowe pokrycie kosztów szkoleń.
DS: Jak w jeszcze inny sposób (oprócz znajomości języków, zdobycia certyfikatów) można zwiększyć swoje szanse na rynku pracy, jeśli ukończyło się kierunek powiązany z finansami?
KP: Świetnym źródłem zdobywania doświadczeń i rozwijania umiejętności, również technicznych (np. obsługi MS Office, zwłaszcza Excela), są praktyki oraz staże. Niezwykle istotnym jest też zdefiniowanie przez absolwenta obszaru, w którym chciałby pracować i rozwijać się, a co za tym idzie – takie pokierowanie swoją nauką, pracą magisterską, praktykami, aby w tym obszarze zdobyć jak najwięcej wiedzy.
DS: A jak z umiejętnościami miękkimi? Czy z Państwa doświadczeń wynika, że odpowiednia osobowość lub nastawienie są szczególnie ważne w ubieganiu się o stanowisko?
KP: Jest jedna rzecz niezmienna – postawa roszczeniowa jest źle widziana przez pracodawców, zwłaszcza u osób młodych. Zatem przygotowanie do rozmowy kwalifikacyjnej, otwartość, komunikatywność i chęć do nauki – to zdecydowane atrybuty kandydata.
DS: Czy pracodawcy na ogół są zadowoleni z poziomu wiedzy absolwentów kierunków finansowo-ekonomicznych w Polsce? Czy może skarżą się na brak jakichś konkretnych umiejętności?
KP: Bardzo trudno to uogólniać ze względu na to, że absolwenci różnych uczelni prezentują jednak zróżnicowany poziom wiedzy. Generalnie jednak pracodawcy oczekują przynajmniej dobrej wiedzy teoretycznej, którą można zyskaćpodczas studiów; jeśli jej brakuje – to bardzo niedobrze. Myślę, że pracodawcy generalnie są przygotowani na fakt, że absolwent prosto po studiach nie jest osobą, która wszystko wie i potrafi i nie mają o to pretensji; oczekują jednak, że kandydat taki będzie potrafił wykazać się inicjatywą i zdobyć trochę doświadczenia w czasie praktyki czy stażu.
DS: Czy pracodawcy preferują na konkretne stanowiska absolwentów określonych uczelni? Czy są uczelnie w Polsce, które „opłaca się” skończyć?
KP: Tak. Absolwenci konkretnych uczelni wynoszą określony profil i poziom wiedzy, z czego pracodawcy zdają sobie sprawę. Dlatego też podczas rekrutacji zwracają uwagę na to, jaką uczelnię skończyła osoba aplikująca na dane stanowisko. Pracodawcy często preferują znane, renomowane uczelnie wyższe, znajdujące się w dużych miastach.
DS: Jak wygląda sytuacja na rynku pracy finansistów w przypadku stanowisk bardziej prestiżowych, menedżerskich? Czy ciągle jest popyt na doświadczonych finansistów?
KP: Popyt na finansistów z doświadczeniem był, jest i, w moim przekonaniu, zawsze będzie. Na naszym rynku, zwłaszcza w obecnej sytuacji gospodarczej, nie można nie doceniać roli zarządzania finansami. Natomiast doświadczeni finansiści muszą też zadbać o to, aby pokierować swoją karierą w sposób racjonalny i przemyślany, a tym samym zwiększyć swoje szanse i możliwości na rynku pracy.
DS: Porównajmy sytuację w Polsce z sytuacją w innych krajach Europy – czy na naszym rynku pracy łatwiej jest odnaleźć się młodym finansistom? Czy są kraje Europy, w których wyraźnie łatwiej (lub trudniej) jest zdobyć dobrą posadę?
KP: W porównaniu z innymi krajami europejskimi, zwłaszcza tymi o niepewnej sytuacji ekonomicznej, rynek pracy w Polsce jest generalnie korzystny dla osób rozpoczynających swoją karierę zawodową w branży finansowej. Musimy też pamiętać o bardzo mocnym trendzie budowy i rozbudowy w Polsce wszelkich centrów usług, które tworzą tysiące miejsc pracy dla finansistów.
DS: Jak wyglądają perspektywy na rynku pracy dla finansistów na przyszłość? Czy czekają nas fale zwolnień? Czy w kolejnych latach konkurencja o posady będzie bardziej zażarta? Czy może popyt na finansistów powinien być wysoki?
KP: W moim odczuciu, pomimo obecnych zawirowań na rynku, pojawiających się fal zwolnień i zatrudnień, ogólny trend wzrostu zatrudnienia w sektorze finansowym będzie się utrzymywał.