Data: 16 kwietnia 2007
W kolejnej części poradnika Jak zostać inwestorem giełdowym? przedstawiłem podstawowe typy zleceń dostępnych w systemie WARSET (WARsaw Stock Exchange Trading System). Dzisiejsza, trzecia część ma na celu zaprezentowanie pozostałych typów oraz warunków opcjonalnych.
Jest to zlecenie, które staje się widoczne w arkuszu dopiero w momencie, gdy teoretyczny kurs otwarcia (TKO) lub kurs ostatniej transakcji w notowaniach ciągłych osiągnie wyznaczony przez inwestora limit aktywacji. Gdy zlecenie zostanie już ujawnione, jest ono realizowane według limitu ceny, który został ustalony przez składającego zlecenie. Wynika z tego, że chcąc złożyć zlecenie LimAkt musimy określić dwa limity: limit aktywacji oraz limit realizacji zlecenia (można także ustawić Po Każdej Cenie). Ważne jest, żeby pamiętać o fundamentalnej zasadzie.
W przypadku sprzedaży walorów limit aktywacji musi być niższy od kursu ostatniej transakcji (ewentualnie kurs odniesienia, jeżeli na danym papierze nie została w określonym dniu zawarta żadna transakcja), a limit realizacji zlecenia musi być niższy lub równy limitowi aktywacji. Gdy Odwrotna sytuacja występuje, gdy kupujemy, limit aktywacji musi być wyższy od kursu ostatniej transakcji (ewentualnie kursu odniesienia), limit realizacji natomiast ma być wyższy lub równy limitowi aktywacji. Jeżeli nawet popełnimy błąd, to nie jest on groźny. Zlecenie takie nie zostanie przyjęte przez naszą platformę internetową; pojawi się alert. LimAkt można składać w dowolnej fazie notowań zarówno ciągłych jak i jednolitych, z wyłączeniem faz interwencji oraz dogrywki. Zlecenia z limitem aktywacji mogą być łączone ze zleceniami wielkości ujawnianej (WUJ) jak również warunkiem wykonaj i anuluj, jeżeli pozwala na to faza sesji. Nie można jednak łączyć LimAkt ze zleceniami Po Cenie Rynkowej (PCR), Po Cenie Rynkowej na Otwarcie (PCRO), zleceniami z warunkiem minimalnej wielkości wykonania (WMin) oraz ze zleceniami wykonaj lub anuluj. Można spytać, jakie jest zastosowanie takiego typu zlecenia. Oto przykład. Akcje znajdują się w trendzie bocznym i przewidujemy (wynika to np. z analizy technicznej), że nastąpi wybicie. Określamy więc limit aktywacji po cenie przełamania linii oporu, a limit realizacji niewiele wyżej (lub PKC) i kupujemy akcje, kurs idzie dalej do góry, my zaś zarabiamy.
Tego typu zlecenie można przekazać na giełdę tylko w fazie dogrywki oraz w trakcie notowań ciągłych z wyłączeniem równoważenia rynku. Nie może być ono składane w systemie notowań jednolitych. Inwestor określa, jaki jest minimalny wolumen papierów, które muszą zostać kupione/sprzedane. Jeżeli po drugiej stronie nie ma pasujących ofert (nie można zrealizować wielkości minimalnej), zlecenie to jest automatycznie odrzucane. W sytuacji,, pozostała część zlecenia pozostaje w arkuszu zleceń, jednak już bez warunku minimalnej wielkości wykonania. Przykładowo: jeżeli zamierzamy nabyć 500 akcji, ale minimalnie zadowala nas 100, to składamy zlecenie WMin. Najpierw nabędziemy 100 akcji, a jeżeli będzie to możliwe zostanie zrealizowana także pozostał część zlecenia (400 akcji). Zlecenie WMin może być łączone ze zleceniami z limitem ceny jak również zleceniami PCR. Niemożliwe jest łączenie WMin ze zleceniem PKC lub LimAkt. gdy udało się wykonać minimalną wielkość.
Zlecenia z warunkiem wielkości ujawnianej mogą być przekazane na giełdę we wszystkich fazach notowań ciągłych oraz w systemie notowań jednolitych, wyłączając fazę interwencji. Zlecenie WUJ jest realizowane stopniowo. W arkuszu zleceń widoczna jest tylko część zlecenia, następna pojawi się dopiero po realizacji poprzedniej. Co ważne, wielkość ujawniania musi wynosić co najmniej 100 sztuk. Dotyczy to wszystkich walorów, również kontraktów terminowych(sic!). Ten typ zlecenia może być łączony ze zleceniami PCR oraz WMin, jeżeli pozwala na to faza sesji. Zabronione jest natomiast łączenie WUJ z PKC lub PCRO. Zlecenie to ma zastosowanie w sytuacji, gdy chcemy dokonać transakcji dużym pakietem papierów, nie pokazując tego.
Aby nasza wiedza na temat typów zleceń była pełna, należy jeszcze omówić dwa warunki.
Zlecenie obowiązuje do momentu zawarcia pierwszej transakcji (lub pierwszych transakcji, jeżeli jest realizowane jednocześnie w kilku transakcjach). Jest realizowane natychmiast po wprowadzeniu do arkusza i może zostać wykonane częściowo. Jeżeli będzie zrealizowane częściowo , to pozostała, niezrealizowana część traci ważność. Tego typu warunek może być przekazany na giełdę we wszystkich fazach notować ciągłych oraz w systemie notować jednolitych, wyłączając fazę interwencji.
Zlecenie jest ważne, podobnie jak wykonaj i anuluj, do momentu zawarcia pierwszej transakcji (lub pierwszych transakcji, jeżeli jest realizowane jednocześnie w kilku transakcjach). Jest ono wykonywane w całości natychmiast po wprowadzeniu, nie może być zrealizowane w części. Kiedy układ zleceń po drugiej stronie arkusza nie pozwala na realizację w całości, zlecenie z warunkiem wykonaj lub anuluj traci ważność.